Việc thí điểm triển khai xăng sinh học E10 tại Việt Nam từ tháng 8/2025 mở ra cơ hội thúc đẩy giao thông xanh. Tuy nhiên, người dùng cần nắm rõ ưu nhược điểm và mức độ tương thích với phương tiện trước khi lựa chọn.

Xăng E10 là gì và có lợi ích ra sao?

Xăng E10 là loại nhiên liệu được pha trộn giữa 90% xăng khoáng và 10% ethanol sinh học - một hợp chất có nguồn gốc từ các nguyên liệu tái tạo như mía, ngô hoặc sắn. Loại nhiên liệu này đã được nhiều quốc gia sử dụng rộng rãi nhờ những lợi ích nổi bật trong việc giảm phát thải khí nhà kính và hỗ trợ phát triển nông nghiệp.Ethanol có chỉ số Octane rất cao (trên 100), khi pha vào xăng giúp quá trình đốt cháy diễn ra đều và ổn định hơn, từ đó hạn chế hiện tượng kích nổ và nâng cao hiệu suất vận hành. Ngoài ra, ethanol còn có khả năng làm sạch muội than trong buồng đốt và hệ thống dẫn nhiên liệu, góp phần kéo dài tuổi thọ động cơ.

Giá thành của xăng E10 cũng thường rẻ hơn so với các loại xăng cao cấp như A95 hay A98, nhờ chi phí sản xuất ethanol thấp hơn so với xăng khoáng.

Kinh nghiệm quốc tế và lộ trình tại Việt Nam

Nhiều quốc gia đã tiên phong sử dụng xăng pha ethanol từ hàng chục năm nay. Brazil bắt đầu từ năm 1975 với tỉ lệ pha lên đến 20%, Mỹ từ năm 1976, và gần đây nhất là Liên minh châu Âu bắt buộc dùng xăng E10 từ năm 2020. Trong khu vực, Thái Lan đã bán xăng E20 từ năm 2008, còn Philippines dùng xăng E10 từ 2011.Tại Việt Nam, hai doanh nghiệp xăng dầu lớn là Petrolimex và PVOIL sẽ bắt đầu triển khai thử nghiệm bán xăng E10 tại TP.HCM, Hà Nội và Hải Phòng từ ngày 1/8/2025. Theo dự thảo Thông tư của Bộ Công Thương, từ ngày 1/1/2026, việc bán xăng E10 sẽ được áp dụng bắt buộc trên phạm vi toàn quốc, thay thế cho các loại xăng khoáng thông thường.

Xe nào dùng được xăng E10?

Theo khuyến cáo từ RAC Foundation (Anh), hầu hết các xe ô tô chạy xăng sản xuất sau năm 2011 đều có thể sử dụng xăng E10 mà không gặp rủi ro. Các mẫu xe sản xuất từ năm 2000 trở đi cũng thường tương thích, trừ một số ngoại lệ thuộc các thương hiệu như Audi, Ford, Mercedes-Benz, Toyota hay Volkswagen.

Tuy nhiên, các xe đời cũ trước năm 2000 hoặc không được trang bị hệ thống phun xăng điện tử có thể gặp nguy cơ hỏng hóc do ethanol có tính ăn mòn cao với gioăng cao su, ống dẫn xăng hoặc các chi tiết kim loại.Ngoài ra, ethanol cũng có thể làm bong tróc cặn bẩn tích tụ trong hệ thống nhiên liệu lâu ngày, dẫn đến tắc nghẽn kim phun hoặc bơm xăng.

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng xăng E10

Người tiêu dùng nên kiểm tra tài liệu hướng dẫn của xe để biết xe có tương thích với xăng E10 hay không. Nếu trong sách hướng dẫn có ghi "E10 compatible" thì hoàn toàn có thể sử dụng an toàn.Một số dòng xe hiệu suất cao như xe thể thao được thiết kế để hoạt động tối ưu với xăng có chỉ số Octane cao (từ A95 trở lên).Việc sử dụng xăng E10 trong những trường hợp này có thể không phát huy tối đa sức mạnh động cơ.

Theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (EIA), xăng E10 có thể làm giảm nhẹ hiệu quả nhiên liệu khoảng 3% so với xăng truyền thống. Tuy nhiên, trong điều kiện vận hành thực tế, chênh lệch này rất khó cảm nhận.Một điểm đáng lưu ý là xăng E10 có thể dễ hấp thụ nước và tách lớp khi để lâu trong bình xăng, gây khó khởi động. Vì vậy, người dùng cần tránh để xe quá lâu không sử dụng khi đã đổ xăng E10.Không thể phủ nhận rằng xăng E10 là một giải pháp bền vững góp phần xây dựng ngành giao thông thân thiện môi trường. Với các dòng xe đời mới, việc sử dụng E10 không chỉ an toàn mà còn giúp tiết kiệm chi phí và giảm phát thải.Tuy nhiên, người dùng cần chủ động tìm hiểu thông tin, kiểm tra mức độ tương thích của phương tiện và tuân thủ hướng dẫn sử dụng để tránh những rủi ro không đáng có trong quá trình vận hành.